Τρυπητή

Το φαράγγι Τρυπητής ή Αγίου Σάββα βρίσκεται στα Αστερούσια όρη και συναντάται περίπου 70 χιλιόμετρα μακριά από το Ηράκλειο[U2] στον ομώνυμο νομό της Κρήτης.

Αν και είναι αρκετά μικρό, με συνολικό μήκος περίπου 4 χιλιομέτρων, το συγκλονιστικά στενό πέρασμα των βράχων του, διαμέσου των οποίων διέρχονται εκατοντάδες παραθεριστές με τα αυτοκίνητα τους κάθε χρόνο, έκαναν το φαράγγι Τρυπητής εξίσου δημοφιλές όσο κι η ομώνυμη βοτσαλωτή παραλία του με τα γαλαζοπράσινα νερά που σχηματίζεται στην έξοδό του.

Το φαράγγι Τρυπητής κλέβει την παράσταση στους επισκέπτες του νότιου άξονα του Ηρακλείου, καθώς υψώνει «παράστημα» κοντά στο χωριό των Καπετανιανών, παραδίδοντας τον ταξιδιώτη στην καρδιά των μυστηριακών Αστερουσίων ορέων. Σ’ αυτό κανείς μπορεί να διακρίνει ελάχιστα (και μοναχικά) δέντρα, μοβ μπουκέτα από θάμνους θυμαριού και μερικά από τα φοινικόδεντρα του Θεόφραστου (σπάνιο Κρητικό είδος φοίνικα), γύρω από τα οποία και φιλοξενούνται διάφορα είδη άγριας πανίδας του τόπου.

Τα ψηλά του βράχια όμως, που σχίζονται στη μέση, καταλήγουν σε μια όαση για τους απανταχού κατασκηνωτές. Επιπρόσθετα, στα τοιχώματα του φαραγγιού έχουν σκαλίσει διάφοροι επισκέπτες ορισμένα ινδιάνικα μοτίβα, καθώς επίσης στη ρίζα ενός από τους γρανιτένιους βράχους του, στέκει μέχρι και σήμερα το μικρό εκκλησάκι της Παναγίας της Τρυπητής (ή Πρωτοσεπτεμβριανής), από την οποία και ονομάστηκε έτσι ολόκληρη η περιοχή.

Με ύψος 700 μέτρων περίπου στην αρχή του (ναός Αγίας Παρασκευής), το φαράγγι Τρυπητής στο ξεκίνημά του σχηματίζει καταρράκτες, οπότε και στο σημείο αυτό είναι προσβάσιμο μόνο με ειδικό εξοπλισμό και ξεναγό. Η δυτική πλευρά του είναι θεωρητικά η πιο απόκρημνη, καθώς εκεί υπάρχει το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία, ενώ περίπου στη μέση του ο επισκέπτης μπορεί να δει και το ναό του Αγίου Σάββα, ο οποίος είναι κρυμμένος μέσα σ’ ένα άγριο ελαιώνα. Τέλος, στο λόφο Παπούρι έχει ανασκαφεί πρωτομινωικός οικισμός νάνων και στη θέση Καλόκαμπος, έχουν βρεθεί μερικοί θολωτοί τάφοι, και είναι επισκέψιμα για το κοινό.

Το φαράγγι Τρυπητής, είναι ίσως από τα λίγα Κρητικά φαράγγια, που μπορεί κάποιος να προσεγγίσει και οδικώς, χωρίς απαραίτητα να το περπατήσει. Ο μαγευτικός μεν, περιπετειώδης δε χωμάτινος και στριφογυριστός δρόμος, που καταλήγει στην κοίτη -παραλία Τρυπητής, ξεκινά από το χωριό Βασιλική της πεδιάδας Μεσσαράς και έχει μήκος περίπου 10 χιλιόμετρα.

Εναλλακτικά μπορεί κανείς να επισκεφτεί την τοποθεσία από τον παραθαλάσσιο οικισμό του Λέντα, με ορμητήριο το λιμανάκι του χωριού, και κατευθυνόμενος προς τα ανατολικά (μέσω του ακρωτηρίου Τράφουλα). Εκεί, ο επισκέπτης μπορεί να κάνει μπάνια σ’ ένα από τα μικρά κολπάκια που θα συναντήσει ή απλά να θαυμάσει την αστείρευτη θέα στο Λιβυκό πέλαγος.