Μανάγουλη

Η Μανάγουλη είναι ο μεγαλύτερος οικισμός του ομώνυμου δημοτικού διαμερίσματος του δήμου Δωρίδος της Φωκίδας, τον οποίο επίσης αποτελούν ο συνοικισμός Λόγγος και ο μικρός οικισμός της παραλίας της Χιλιαδούς. Καλύπτει το κέντρο της πεδιάδας του Μόρνου και συνορεύει με το Μοναστηράκι και τον Άγιο Πολύκαρπο των Μαλάματων.

Σύμφωνα με την ερμηνεία του ονόματος, η λέξη Μανάγουλη προέρχεται από τα συνθετικά Μάνα και Γούλιασμα, που χρησιμοποιείται για να περιγράψει τη λάσπη που κατεβάζει το ποτάμι όταν υπερχειλίζει.

Κοντά στη Μανάγουλη (3 χλμ. ανατολικά) τοποθετείται η αρχαία πόλη Ερυθρές, για την οποία ο Θουκυδίδης αναφέρει ότι διέθεται άλσος ελαιών. Φαίνεται πως αυτό διατηρήθηκε και από τους κατοπινούς χριστιανούς εποίκους, οι οποίοι στο σημείο έχτισαν ιερό ναό αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Σύμφωνα με τους ειδικούς, μπροστά από το ναό αυτό σώζεται αιωνόβια ελιά, η ηλικία της οποίας υπολογίζεται έως και 2.000 ετών.

Ο ναός των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης είναι ο καθεδρικός ναός της Μανάγουλης, ενώ μεγάλο πανηγύρι στο χωριό γίνεται την Παρασκευή του Πάσχα, όταν γιορτάζει το ξωκλήσι που είναι αφιερωμένο στη Ζωοδόχο Πηγή.

Ο «Δωρικός», ένας από τους αθλητικούς συλλόγους της Φωκίδας έχει την έδρα του τη Μανάγουλη και καταγράφει επιτυχίες στα τοπικά πρωταθλήματα ποδοσφαίρου της Φωκίδας.

Η Μανάγουλη απέχει από το Ευπάλιο 6 χιλιόμετρα.