Λημνία Γη

Οι «θαυματουργές» ιδιότητες της γης της Λήμνου ήταν γνωστές από την αρχαιότητα και μάλιστα σε τέτοιο βαθμό, που πέρασαν στην ελληνική μυθολογία ως μέρος της ιστορίας ενός από τους θεούς του Ολύμπου, του Ηφαίστου. Η Λημνία Γη ήταν που θεράπευσε το θεό της φωτιάς από τα τραύματά του όταν ο Δίας τον πέταξε από τον Όλυμπο, ενώ δεν είναι τυχαίο πως οι Αχαιοί άφησαν το Φιλοκτήτη στη Λήμνο για να ιαθεί από το τσίμπημα του φιδιού κατά την τρωική εκστρατεία. Ο Ηρόδοτος είναι ο πρώτος που αναφέρεται στη Λημνία Γη, ενώ είναι βέβαιο πως ήταν ένα ευρέως διαδεδομένο «φαρμακευτικό σκεύασμα» μεταξύ των γιατρών της αρχαιότητας.

Η Λημνία Γη εξορυσσόταν παρουσία ιερέα που ερχόταν από την Ηφαιστεία  στην περιοχή που βρισκόταν το ηφαίστειο της Λήμνου, ο Μόσχυλος, δηλαδή μεταξύ των χωριών Ρεπανίδι, Κότσινας  και Βάρος, κατά κύριο λόγο. Σύμφωνα με τις αρχαίες πηγές, χρησιμοποιούταν για την αιμοστατική της δράση, αλλά και κατά της δυσεντερίας, του έλκους στομάχου, τις φλεγμονές των οφθαλμών και του δηλητηρίου των φιδιών. Μάλιστα, οι αρχαίοι επεξεργάζονταν την Λημνία Γη έτσι ώστε τελικά να πάρει την μορφή μικρού κυκλικού δισκίου, κάτι σαν τα σημερινά χάπια.

Λημνία Γη χρησιμοποιούσαν κατά των παθήσεων και οι Βυζαντινοί αλλά και οι Άραβες τα κατοπινά χρόνια, ενώ τελευταία γνωστή εξόρυξη έχουμε τον Αύγουστο του 1916. Κατά το Βυζάντιο, η «τελετή» εξόρυξης συνδέθηκε με τη γιορτή της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα, στις 6 Αυγούστου, γι’ αυτό και θα δείτε σήμερα στην περιοχή του αρχαίου Μόσχυλου στη Λήμνο και το ξωκλήσι του Σωτήρα.

Σύμφωνα με τις επιστημονικές αναλύσεις, η Λημνία Γη αποτελούταν κυρίως από πυριτική άργιλο και αλουμίνα, ενώ περιέχει επίσης υψηλό ποσοστό οξειδίων του σιδήρου, από τα οποία και προκύπτει το καστανέρυθρο χρώμα. Σήμερα πλέον δεν κυκλοφορεί.