Ανεμόμυλοι

Οι Ανεμόμυλοι της Μυκόνου, ή Κάτω Μύλοι, όπως λέγονται συχνά, είναι ένα συγκρότημα επτά παραδοσιακών ανεμόμυλων του 17ου αιώνα, που σώζονται έως τις μέρες μας. Είναι χτισμένοι σε ένα ύψωμα της Χώρας, δίπλα στην θάλασσα, στα νοτιοανατολικά, ανάμεσα από την Αλευκάντρα και το Νιοχώρι.

Στέκουν ολόλευκοι, κοιτώντας προς το πέλαγος, με τις κωνικές σκεπές τους, τα μικρά τους παράθυρα και τις ακτίνες τους να στέκουν ακόμα. Είναι τριώροφοι και κάποιοι από αυτούς διατηρούν τους παλιούς μηχανισμούς που, με τη βοήθεια του βοριά, που φυσά σχεδόν ασταμάτητα στο νησί, χρησιμοποιούνταν για το άλεσμα των σιτηρών. Η σημασία άλλωστε των ανεμόμυλων της Μυκόνου για την οικονομία του νησιού από τον 17ο έως τον 19ο αιώνα ήταν μεγάλη. Συνολικά, την περίοδο της μεγάλης ακμής, λειτουργούσαν έως και 28 μύλοι, που άλεθαν τα σιτηρά της Μυκόνου και προμήθευαν με αυτά τα πλοία που σταματούσαν στην Μύκονο κατά τα υπερπόντια ταξίδια τους.

Οι ανεμόμυλοι άρχισαν να ερημώνουν από τις αρχές του 20ού αιώνα, όταν η εξέλιξη της τεχνολογίας διευκόλυνε τόσο τα ταξίδια, όσο και το άλεσμα. Ειδικά μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο με την άνοδο του τουρισμού, οι μύλοι της Μυκόνου έγιναν ένα από τα πιο δημοφιλή αξιοθέατα και μια από τις πιο χαρακτηριστικές εικόνες του ελληνικού τουρισμού γενικά.

Στην καλύτερη κατάσταση σήμερα βρίσκεται ο Μύλος του Γερώνυμου που είναι ιδιωτικός και λειτουργούσε κανονικά έως το 1960. Ο Μύλος του Μπόνη έχει ανακατασκευαστεί και στεγάζει σήμερα το Αγροτομουσείο, ένα από τα παραρτήματα του Λαογραφικού Μουσείου Μυκόνου. Κάποιοι από τους Ανεμόμυλους άλλωστε έχουν αναπαλαιωθεί και ανακαινιστεί, αποτελώντας σήμερα ιδιωτικές πολυτελείς κατοικίες.