Μαλανδρίνο
Το Μαλανδρίνο είναι μια από τις κωμοπόλεις της Δωρίδας στη Φωκίδα. Είναι χτισμένο σε υψόμετρο 580 μέτρων στους πρόποδες της Γκιώνας. Η ονομασία της περιοχής παραπέμπει στον βαρώνο Μaladrin, που ήταν άρχοντας κατά τον Μεσαίωνα, ή κατά άλλους αποδίδει την ενετική έννοια της λέξης Μalandrino, που σημαίνει αντάρτης, ληστής.
Κατά την αρχαιότητα, στη θέση του Μαλανδρίνου βρισκόταν η ιερή πόλη των Εσπερίων Λοκρών, Φύσκος, βάσει των ευρημάτων στο λόφο νότια του χωριού. Οι ρίζες του σημερινού Μαλανδρίνου όμως ξεκινούν από τον 14ο αιώνα τουλάχιστον, από την εποχή δηλαδή της Καταλανοκρατίας στη Φωκίδα. Αργότερα, επί Ενετοκρατίας, το Μαλανδρίνο έγινε κέντρο εμπορίου, γνώρισε μεγάλη άνθιση, την οποία και διατήρησε μέχρι την ελληνική εξέγερση κατά των Τούρκων.
Η πολιορκία του Μαλανδρίνου από τους Έλληνες επαναστάτες ξεκίνησε αμέσως μετά την κήρυξη της ελληνικής Επανάστασης, στις 28 Μαρτίου 1821. Δυο μέρες μετά, στις 30 του Μάρτη, το Μαλανδρίνο, μετά το Λιδωρίκι, έπεφτε στα χέρια των Ελλήνων, δημιουργώντας τις βάσεις για την εδραίωση του Αγώνα στη Ρούμελη.
Σήμερα το Μαλανδρίνο είναι μια σύγχρονη κωμόπολη. Ο Άγιος Ιωάννης είναι ο κεντρικός ναός του οικισμού, ενώ το πανηγύρι γίνεται το Δεκαπενταύγουστο, στην εκκλησίτσα της Κοίμησης της Θεοτόκου, στην επάνω άκρη του χωριού. Στο Λαογραφικό Μουσείο Μαλανδρίνου μπορούν οι επισκέπτες να δουν εικόνες από την καθημερινή ζωή περασμένων εποχών, ενώ στο χωριό θα βρουν καταλύματα για τη διαμονή τους.
Λίγο έξω από το Μαλανδρίνο βρίσκεται ένα από τα πιο σύγχρονα καταστήματα σωφρονιστικών φυλακών της Ελλάδας.
