Άνω Μαλάκι

Το Άνω Μαλάκι είναι ένα χωριό στο κεντρικό τμήμα του νομού Ρεθύμνου 21 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά από το Ρέθυμνο, μετά το Κάτω Μαλάκι  και δίπλα στις Σαϊτούρες.

Tο Mαλάκι αναγράφεται ήδη στις ενετικές απογραφές του 16ου αιώνα και του 17ου με 2 οικισμούς.

Η περιοχή στο Άνω Μαλάκι όπως και στο Κάτω, έχει κατοικηθεί από αρχαιοτάτων χρόνων κάτι που φαίνεται από τα πολλά πελεκητά πατητήρια στην πέτρα και πηγάδια μινωικής εποχής. Σε μέρη που η διάβρωση του εδάφους παρέσυρε το χώμα, φαίνονται ίχνη από το υνί του Hσιόδειου αρότρου, ενώ σε πλαγιές φαίνονται πεζουλάκια μέσα σε φαράγγια. Επίσης υπάρχουν απολιθώματα από θαλάσσιους αστερίες, σφηνωμένους στο πετρώδες έδαφος, τα οποία έχουν ανευρεθεί τυχαία κατά τη διάρκεια αγροτικών εργασιών.

Σχετικά με την ονομασία Άνω Mαλάκι, από τις μέχρι τώρα έρευνες, δεν έχει βρεθεί τεκμηριωμένα ιστορικό πρόσωπο ή γεγονός που να έχει σχέση με την ονομασία, όπως συμβαίνει με άλλα χωριά. Πάντως δεν αποκλείεται η ονομασία να προέρχεται από τα θαλάσσια μαλάκια, που έχουν βρεθεί στην περιοχή αν και μακριά από τη θάλασσα.

Μια άλλη εκδοχή κάνει λόγο για τη λέξης μαλλί και το υποκοριστικό της μαλλάκι, αφού τα δυο χωριά είχαν ανεπτυγμένη κτηνοτροφία και μεγάλη παραγωγή μαλλιού και καλής ποιότητας.

Μια σημαντική γιορτή στο Άνω Μαλάκι που συναντάται και ως Άνω Μαλλάκι, είναι η γιορτή του Άη Γιώργη του Μεθυστή στις 3 Νοεμβρίου, όπου τελείται θεία λειτουργία στον ομώνυμο ναό και γιορτάζεται η ανακομιδή των λειψάνων του αγίου Γεωργίου. Η ημερομηνία συμπίπτει με το άνοιγμα των βαρελιών του κρασιού της νέας σοδειάς. Κατά τη  διάρκεια της εκδήλωσης, προσφέρονται άφθονο κρασί και παραδοσιακοί μεζέδες υπό τη συνοδεία Κρητικής μουσικής.

Η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου στο Άνω Μαλάκι είναι ένα γραφικό ξωκλήσι βυζαντινού ρυθμού που χρονολογείται γύρω στο 1.000 μ.Χ. σε ένα μοναδικό τοπίο μέσα στην άγρια φύση.