Τάφκος Πετραδολακίων

Ο Τάφκος Πετραδολακίων στο νομό Ρεθύμνου βρίσκεται νότια των Ανωγείων  στην τοποθεσία Πετραδολάκια και αυτή τη στιγμή είναι το δεύτερο βαθύτερο σπήλαιο στην περιοχή του Ψηλορείτη, μετά την Ταφκούρα.

Από τα πρώτα σπηλαιοβάραθρα που εξερευνήθηκαν από Γάλλους σπηλαιολόγους τη δεκαετία του 1980 και 1990 και σε υψόμετρο 1.437 μέτρων, ο Τάφκος Πετραδολακίων έχει συνολικό βάθος τα 475 μέτρα και το μήκος των διαδρομών του φτάνει τα 380 μέτρα.

Η είσοδός του έχει διανοιχθεί σε ασβεστόλιθο Τρίπολης, ενώ μετά τα 100 πρώτα μέτρα συνεχίζεται η ανάπτυξή του στους πλακώδεις ασβεστόλιθους του Ψηλορείτη. Κατά μήκος της διαδρομής του, ο Τάφκος Πετραδολακίων έχει πάνω από 20 κατεβάσματα με μέσο βάθος τα 30 μέτρα ενώ αρκετά από αυτά, βάθους 45 και 60 μέτρων, δημιουργούν καταρράκτες με μεγάλες ποσότητες νερού. Η ροή του νερού είναι αδιάλειπτη καθόλη τη διάρκεια  του χρόνου, με μεγάλες διακυμάνσεις στην παροχή του από τα 23 μέτρα και κάτω.  Οι ποσότητες νερού στο σπήλαιο το χειμώνα καθιστούν απαγορευτική την προσπέλασή του από τον Νοέμβριο έως και τον Απρίλιο, ενώ οι συνθήκες είναι αρκετά δύσκολες και κατά την καλοκαιρινή περίοδο, αφού η θερμοκρασία νερού δεν ξεπερνάει τους 6 βαθμούς Κελσίου.

Ο Τάφκος Πετραδολακίων που αποτελείται από 20 τουλάχιστον εντυπωσιακά κατακόρυφα πηγάδια μέσου βάθους 30-40μέτρων, έχει πλούσιο διάκοσμο όλων των μορφών, όπως σταλακτίτες, σταλαγμίτες, κολόνες, λιθωματικές λεκάνες, ελικτίτες, κοραλλοειδή κ.ά.

Κατά μήκος της μεγαλύτερης αίθουσας του σπηλαίου, γνωστή ως “η αίθουσα του ελαφιού”, εντοπίστηκαν απολιθωμένα τμήματα κρανίου ελαφιού, ζώο που θεωρείται ότι ζούσε στην Κρήτη πριν 50.000 χρόνια. Παρόμοια απολιθώματα έχουν βρεθεί και σε άλλα σπήλαια του Ψηλορείτη.

Ο Τάφκος Πετραδολακίων τερματίζει σε σιφόνι στο οποίο είχε πραγματοποιηθεί σπηλαιοκατάδυση από Γάλλους σπηλαιολόγους το 1991.  Τα νερά που κυκλοφορούν στους αγωγούς του καταλήγουν πιθανότατα στις υποθαλάσσιες πηγές των βορείων ακτών του Ηρακλείου.