Κάσπακας

Ο Κάσπακας της Λήμνου είναι ένα από τα μεγαλύτερα και παλαιότερα χωριά του νησιού και βρίσκεται σε απόσταση πέντε χιλιομέτρων από τη Μύρινα. Είναι χτισμένος αμφιθεατρικά στην πλαγιά του λόφου του Αγίου Αθανασίου, κοντά στο όρος Βίγλα, ενώ τα παραδοσιακά χτισμένα σπίτια και τα πλακόστρωτα δρομάκια συνθέτουν ένα πανέμορφο, γραφικό τοπίο.

Το όνομα του Κάσπακα οφείλεται στην οικογένεια Κάσπακα του Βυζαντίου, για την δραστηριότητα της οποίας υπάρχουν αναφορές ήδη από τον 9^ο αιώνα. Σημαντικότερος εκπρόσωπος, σύμφωνα με τις πηγές, ήταν ο ναύαρχος Κάσπακας, ο οποίος έζησε επί Αλεξίου Α’ Κομνηνού(1081-1118). Ήταν εκείνος που ίδρυσε στην περιοχή μοναστήρι, μετόχι μονής του Αγίου Όρους και στο οποίο ανήκαν τα κτήματα της περιοχής. Η σημασία του Κάσπακα κατά το Βυζάντιο μαρτυρείται και από τα πολλά τοπωνύμια που έχουν της ρίζες τους στην εποχή (πχ. ποταμός του Ραγκαβά και ακρωτήριο Μούρτζεφλος).

Γύρω στα μέσα του 19^ου αιώνα χρονολογείται η ανοικοδόμηση του ναού του Κάσπακα, που είναι αφιερωμένος στον Άγιο Γεώργιο. Τα εγκαίνια έγιναν στις 2 Μαΐου 1858 (ημέρα που γιορτάζει έκτοτε η εκκλησία), με τη μεταφορά λειψάνων από το κοντινό ξωκλήσι του Αγίου Γεωργίου του 1799 – πρόκειται για μετεξέλιξη του αρχικού μοναστηριού, γύρω από το οποίο αναπτύχθηκε επί Βυζαντίου ο Κάσπακας. Στο καμπαναριό του ναού αναγράφεται η χρονολογία 1889.

Ο Άγιος Ιωάννης, με την ομώνυμη δημοφιλέστατη παραλία της Λήμνου και η Γαλή είναι μικροί, κοντινοί οικισμοί που ανήκουν στον Κάσπακα. Πολύ κοντά στο χωριό βρίσκεται και το ρέμα Κατσαΐτη, με τον μοναδικό καταρράκτη του νησιού.

Ο Κάσπακας φημίζεται για τα εκλεκτά αμύγδαλα και τα σύκα του, που αξίζει κανείς να δοκιμάσει, ενώ κύρια ασχολία των κατοίκων είναι οι αγροτικές εργασίες και ο τουρισμός.

Στον Κάσπακα έζησε και δίδαξε κατά το τέλος του 19^ου και τις αρχές του 20ού αιώνα ο Λήμνιος λαογράφος Αγγελής Μιχέλης.

Ο πολιτιστικός σύλλογος του Κάσπακα είναι πολύ δραστήριος, ενώ κάθε χρόνο στο χωριό αναβιώνουν παλιά αποκριάτικα έθιμα, όπως «Μτσούν’ στουν Κάσπακα», «Το μοίρασμα τ’ αλόγ’», «Ο γάμος του κιαχαγιά» και άλλα. Τέλος, το ποδοσφαιρικό σωματείο «Α.Ο. Κάσπακας» συμμετέχει στο παλλεσβιακό πρωτάθλημα ενώ έχει καταγράψει επιτυχίες και στο πρωτάθλημα Δ΄ Εθνικής.