Κάστρο Καλαμάτας
Το κάστρο της Καλαμάτας δεσπόζει στο βορειοδυτικό τμήμα της πόλης, σε χαμηλό βραχώδη λόφο επάνω από τον ποταμό Νέδοντα. Η ίδρυσή του ανάγεται στη βυζαντινή περίοδο, ωστόσο η σημερινή του μορφή οφείλεται σε μεγάλη ανακατασκευή του από το Φράγκο πρίγκιπα και ιδρυτή του πριγκιπάτου της Αχαΐας, Γοδεφρείδο Α΄ Βιλεαρδουίνο, στις αρχές του 13ου αιώνα.
Μετατροπές στο κάστρο της Καλαμάτας έγιναν και από τους Ενετούς που κατέλαβαν την πόλη από το 1685 μέχρι το 1715, γεγονός που μαρτυρείται από το εντοιχισμένο ανάγλυφο του Λέοντα του Αγίου Μάρκου, πάνω από τη θύρα εισόδου. Στο πιο απόκρημνο σημείο του, στην κορυφή του λόφου, υψώνεται ένας πύργος-καταφύγιο με θολοσκέπαστη δεξαμενή νερού, όπου έχουν εντοπιστεί και λείψανα ναού. Σήμερα στο λόφο διακρίνονται ερείπια από αυτά τα σημεία. Ένας εσωτερικός οχυρωματικός περίβολος περιβάλλει την κορυφή του λόφου, ενώ υπάρχει και ένας δεύτερος, ευρύτερος.
Στη διάρκεια του 18ου αιώνα το κάστρο της Καλαμάτας χάνει τη στρατηγική σημασία του, ενώ ήδη στις αρχές του 19ου αιώνα έχει περιέλθει σε εγκατάλειψη. Στα 1825 υφίσταται μεγάλη καταστροφή από το στρατό του Ιμπραήμ. Η διαμόρφωσή του σε αλσύλλιο συνδέεται με τον πεζογράφο Ζαχαρία Παπαντωνίου, που διετέλεσε νομάρχης Μεσσηνίας στις αρχές του 20ου αιώνα. Στο Κάστρο της Καλαμάτας έχουν εντοπιστεί ευρήματα που πιστοποιούν ότι εκεί βρισκόταν η πόλη των αρχαίων Φαρών. Στη θέση αυτή χτίστηκε, τον 6ο αιώνα μ.Χ., μικρή εκκλησία αφιερωμένη στην Παναγία «Καλομάτα». Ονομάστηκε έτσι επειδή η εικόνα της Παναγίας που αφιερώθηκε εκεί είχε όμορφα, μαύρα μάτια. Από αυτήν λέγεται ότι η περιοχή πήρε το επόμενο όνομά της, Καλαμάτα.
Ο σεισμός του 1986 κατέστησε πολλά τμήματα του κάστρου της Καλαμάτας επικίνδυνα, οπότε το κέντρο του πλέον δεν είναι επισκέψιμο. Ο επισκέπτης μπορεί να περιηγηθεί μόνο περιμετρικά, εντός του κάστρου και να απολαύσει υπέροχη θέα προς το ιστορικό κέντρο της Καλαμάτας. Στο νότιο άκρο του κάστρου διοργανώνεται το Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού. Στο Κάστρο της Καλαμάτας εκτυλίσσεται και το πολυδιαβασμένο μυθιστόρημα του Άγγελου Τερζάκη «Πριγκίπισσα Ιζαμπώ».
