Αργυρούπολη Ρεθύμνου
Η Αργυρούπολη Ρεθύμνου είναι ένα χωριό 25 περίπου χιλιόμετρα νοτιοδυτικά από το Ρέθυμνο, στους πρόποδες του υψώματος Αζώνα.
Χτισμένη σε υψόμετρο περίπου 260 μέτρων, η Αργυρούπολη Ρεθύμνου στέκεται εκεί όπου βρισκόταν κατά την αρχαιότητα η Αρχαία Λάππα της οποίας το όνομα μετατράπηκε το μεσαίωνα σε Στίμπολις (από την έκφραση «στην πόλη»), ενώ επί τουρκοκρατίας το χωριό ακούγεται ως Γαϊδουρόπολη ή Σαμαρόπολη. Το σημερινό της όνομα το έλαβε το 19ο αιώνα από την επαναστατική επιτροπή και το 1878 η γενική συνέλευση ψήφισε των ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα, καταργώντας την κυριαρχία του σουλτάνου. Τότε οι επαναστάτες κατέστρεψαν το μεγαλοπρεπέστατο μέγαρο του διοικητηρίου, που είχαν οικοδομήσει οι Τούρκοι στον οικισμό.
Το πλούσιο έδαφος της Αργυρούπολης Ρεθύμνου που παράγει και σήμερα λάδι και κρασί εξαιρετικής ποιότητας, αλλά και εσπεριδοειδή, δημητριακά, χαρούπια, βελανίδια και κτηνοτροφικά προϊόντα, είχε τραβήξει το ενδιαφέρον των Ενετών οι οποίοι και εγκαταστάθηκαν εκεί.
Το χωριό είναι γεμάτο ίχνη αρχαίου αλλά και νεότερου πολιτισμού. Μέσα και γύρω από αυτό υπάρχουν ανασκαμμένα τμήματα της αρχαίας πόλης, ρωμαϊκά κατάλοιπα, ενετικά κτίσματα με μοναδικά θυρώματα και βυζαντινές εκκλησίες.
Πέρα όμως από την αρχιτεκτονική, η Αργυρούπολη Ρεθύμνου που το 2008 έλαβε το βραβείο του καθαρότερου οργανωμένου παραδοσιακού οικισμού, είναι φημισμένη για τα φυσικά της αξιοθέατα, αφού εδώ ο επισκέπτης θα βρει όμορφες πηγές και παλιούς μύλους. Οι πηγές της Αγίας Δύναμης, με αναφορά στη θεία προέλευση της δύναμης του νερού, δεσπόζουν στην περιοχή, σε ένα κατάφυτο μέρος με τα νερά του ποταμού Μουσέλα να κυλούν από κάθε σημείο. Εκατό μέτρα κάτω από την εκκλησία των Αγίων Πέντε Παρθένων, υπάρχουν οι πηγές του ποταμού Πετρέ, σε ένα ειδυλλιακό τοπίο, με τεράστια αιωνόβια πλατάνια.
Όπως και σε όλα τα χωριά, έτσι και στην Αργυρούπολη Ρεθύμνου το θρησκευτικό στοιχείο είναι έντονο. Ο ναός των Πέντε Παρθένων λίγο έξω από το χωριό, λαξευμένος στο φυσικό βράχο, που γιορτάζει την Τρίτη του Πάσχα, είναι ένα από τα πιο σημαντικά προσκυνήματα της δυτικής Κρήτης. Σύμφωνα με την τοπική παράδοση, πέντε κοπέλες από την Αργυρούπολη Ρεθύμνου ή κάποια γειτονική πόλη βρήκαν καταφύγιο στους λαξευμένους τάφους ενός αρχαίου νεκροταφείου, όπου έζησαν μέχρι το θάνατό τους. Ο χώρος παρέμεινε ιερός και μετά το θάνατό τους, αφού άρχισε να βγαίνει αγίασμα από τους τάφους. Την Τρίτη του Πάσχα στο μεγάλο πανηγύρι του χωριού, πολλοί πιστοί προσέρχονται να πάρουν αυτό το αγίασμα, θεωρώντας το ευλογία και ίαμα. Το βάζουν στο εικονοστάσι και το πίνουν νηστικοί σε σημαντικές ημέρες του χρόνου, ενώ οι μεγαλύτεροι ρίχνουν λίγες σταγόνες στις τέσσερις γωνιές του σπιτιού ή σε κήπους για να ευδοκιμήσουν τα κηπευτικά τους. Στο χωριό υπάρχουν ακόμα οι εκκλησίες της Παναγίας , το εκκλησάκι του Αγίου Ιωάννη στο βράχο των πηγών της Αγίας Δύναμης, η Αγία Κυριακή, και ο Άγιος Νικόλαος λίγο έξω από το χωριό.
Στην Αργυρούπολη Ρεθύμνου υπάρχουν και λειτουργούν όλο το χρόνο αρκετά ενοικιαζόμενα δωμάτια, ενώ ο επισκέπτης θα βρει και πολλές ταβέρνες με ντόπιους μεζέδες.
