Κουρταλιώτης

Ο Κουρταλιώτης είναι ένας ποταμός που πηγάζει σε υψόμετρο 500 μέτρων από τα κεντρικά του νομού Ρεθύμνου, κοντά στο χωριό Κοξαρέ  και σχηματίζει τη λίμνη Πρέβελη λίγο πριν εκβάλει στα νότια παράλια στο Λυβικό πέλαγος. Το μήκος του Κουρταλιώτη φθάνει τα 7 περίπου χιλιόμετρα σχηματίζοντας το ομώνυμο φαράγγι με τις απότομες και τεράστιες βραχώδεις πλαγιές, ενώ με τα νερά του αρδεύονται περίπου 11.500 στρέμματα γης.

Ο Κουρταλιώτης, το όνομα του οποίου οφείλεται στα κρόταλα (κούρταλα) που κάνουν τα διερχόμενα από το φαράγγι ισχυρά ρεύματα του αέρα, είναι μια περιοχή ιδιαίτερης αισθητικής και περιβαλλοντολογικής σημασίας, καθώς  περιλαμβάνει τις συστάδες φοίνικα του Θεοφράστου (Phoenix theophrastii), ενώ μέρος της αποτελεί
Περιοχή Κοινοτικού Ενδιαφέροντος του Ευρωπαϊκού Δικτύου Natura 2000 και Ζώνη
Ειδικής Προστασίας. Στα πλαίσια του προγράμματος LIFE NATURE 1998 «Διατήρηση Προστασία του Γυπαετού στην Ελλάδα», μέρος της περιοχής έχει επίσης ανακηρυχθεί καταφύγιο άγριας ζωής.

Στις πηγές του Κουρταλιώτη, ο επισκέπτης θα βρει το εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου, που σύμφωνα με το μύθο δημιουργήθηκαν με το άγγιγμα του αγίου στο βράχο.

Στο τελευταίο του κομμάτι και μετά την έξοδό του από το φαράγγι, ο Κουρταλιώτης συναντάται και με άλλα ρέματα της περιοχής που σχηματίζουν μαζί  το Μεγάλο Ποταμό, μέχρι την εκβολή του στη θάλασσα. Εκεί συναντώνται αμμοθίνες και διαπλάσεις ποσειδωνίας (Posidonia oceanica), που είναι από τα πλέον προστατευόμενα θαλάσσια φυτά. Κοντά στην παραλία, οι όχθες είναι κατάφυτες με φοίνικες, χαρακτηριστικό που κάνει το τοπίο εξωτικό. Δυτικά από τις εκβολές του Κουρταλιώτη, μέσα σ’ ένα καταπράσινο τοπίο ο επισκέπτης συναντά το κάτω μοναστήρι της μονής Πρέβελη.