Μεγάλη Πόρτα

Η Μεγάλη Πόρτα, όπως την αποκαλούν οι ντόπιοι, είναι ένα αξιοθέατο μέσα στο Ρέθυμνο , στην αρχή της οδού Εθνικής Αντιστάσεως και η είσοδος στην παλιά πόλη .

Η Μεγάλη Πόρτα, (ή αλλιώς πύλη Guora ή Porta Guora) που άνοιγε τα ξημερώματα και έκλεινε το βράδυ, χτίστηκε στα χρόνια του ρέκτορα Jocopo Guoro (1566-1568), από τον οποίο πήρε και το όνομά της και είναι από τα ελάχιστα αξιοθέατα που απέμειναν από τις ενετικές οχυρώσεις του Ρεθύμνου. (Οι οχυρώσεις που χτίστηκαν το 1540-1570 βασισμένες σε σχέδιο του Michele Sammicheli, σταδιακά γκρεμίζονταν από τη συνεχή επέκταση του οικισμού, κυρίως μετά την τούρκικη κατάληψη).

Με άνοιγμα 2,60 μέτρα, σχηματισμένη από λαξευμένους λίθους που στο πάνω μέρος δημιουργούν ημικυκλικό τόξο, η Μεγάλη Πόρτα που βρισκόταν δίπλα στον προμαχώνα της Santa Veneranda, αποτελούσε την κεντρική πύλη της οχυρωμένης πόλης και οδηγούσε στην κεντρική πλατεία όπου και βρίσκονταν τα σημαντικότερα δημόσια κτίρια, όπως η Λότζια , η Κρήνη Ριμόντι και ο Πύργος του Ρολογιού. Πάνω στο επιστήλιο υπήρχε γείσο και αέτωμα, στο οποίο δέσποζε ανάγλυφο το λιοντάρι του Αγίου Μάρκου, σύμβολο των Ενετών.Σήμερα, το ανάγλυφο σώζεται σε δυο κομμάτια στην αυλή της Λότζια.

Το καθαρό άνοιγμα της Μεγάλης Πόρτας είναι 3,1 μέτρα, ενώ το αρχικό ύψος μέχρι το τόξο έφτανε τα 6 μέτρα. Τα θυρόφυλλά της ήταν ξύλινα με μεταλλική εξωτερική επένδυση, όπως φτιάχνονταν τότε οι περισσότερες καστρόπορτες.

Εκτός από τη Μεγάλη Πόρτα, υπήρχαν άλλες δυο δευτερεύουσες πύλες, η Πύλη της Άμμου  (λίγο πριν τον προμαχώνα Santa Barbara) και η Μαρμαρόπορτα, Παρόλα αυτά, η πόλη του Ρεθύμνου παρέμενε απροστάτευτη από τη μεριά της θάλασσας, καθιστώντας την ευάλωτη από την επιδρομή του Ουλούτζ Αλή που την κατέστρεψε το 1571.

Δίπλα από τη Μεγάλη Πόρτα, χτίστηκε το 1670 το Τζαμί της Μεγάλης Πόρτας, αφιερωμένο στη Βαλιδέ Σουλτάνα, μητέρα του Σουλτάνου Ιμπραήμ.