Ναός Υπαπαντής του Σωτήρος

Ο ναός της Υπαπαντής του Σωτήρος, που δεσπόζει στην ομώνυμη πλατεία, είναι ο Μητροπολιτικός Ναός της Καλαμάτας.

Θεμελιώθηκε το 1860 και εγκαινιάστηκε το 1873 πολύ κοντά στο σημείο όπου μέχρι το 1770 βρισκόταν ο παλαιός ναός, οπότε και κάηκε, και για τον οποίο στα νοτιοανατολικά του Ναού της Υπαπαντής του Σωτήρος έχει στηθεί ένας πέτρινος σταυρός στο σημείο όπου θεωρείται ότι ήταν η Αγία Τράπεζά του με την επιγραφή: «Η πλαξ αυτή ενθυμίζει ιερόν και άδυτον».

Ο ναός της Υπαπαντής του Σωτήρος ανήκει στον τύπο του σταυροειδούς εγγεγραμμένου ναού µε τρούλο μεγάλου µεγέθους και νάρθηκα ενώ έχει και διπλά κωδωνοστάσια. Μπορεί να υπέστη σοβαρές ζημιές στους σεισµούς του 1886 και του 1986 αλλά αυτές και τις δύο φορές αποκαταστάθηκαν.

Στο ναό της Υπαπαντής του Σωτήρος φυλάσσεται η ομώνυμη εικόνα για την οποία ο θρύλος θέλει να βρέθηκε στα ερείπια του ναού που καταστράφηκε το 1770 όταν ο ιπποκόμος του Τούρκου πασά που είχε φτιάξει εκεί σταύλο για τα άλογά του είδε στο όνειρό του μια γυναίκα να του υποδεικνύει να σκάψει εκεί για να βρει τη θαυματουργή εικόνα.

Ο Μητροπολιτικός ναός της Υπαπαντής του Σωτήρος εορτάζει στις 2 Φεβρουαρίου με τη λιτανεία της εικόνας, που γίνεται ανελλιπώς από το 1889, αλλά οι τελετουργίες, όπως ορίστηκε από το 1948 διαρκούν συνολικά 14 ημέρες καθώς ξεκινούν στις 27 Ιανουαρίου και ολοκληρώνονται στις 9 Φεβρουαρίου με πανηγυρική ολονύχτια αγρυπνία.