Πρωτοκκλήσι

Το χωριό Πρωτοκκλήσι στο νομό Έβρου βρίσκεται 13 χλμ δυτικά των Λαβάρων και 80 χλμ. βόρεια της Αλεξανδρούπολης. Έχει περίπου 1.100 μόνιμους κατοίκους.

Στο Πρωτοκκλήσι υπάρχουν ερείπια οικοδομήματος, που πιθανώς χρονολογούνται στην προϊστορική εποχή και ταυτίζονται με ναό του Πλούτωνα, που σύμφωνα με το μύθο αφιέρωσε στο θεό ο Ορφέας. Ο μύθος λέει πως όταν η γυναίκα του Ορφέα, Ευρυδίκη, πέθανε από δάγκωμα φιδιού, ο Ορφέας κατέβηκε στον Άδη και έπεισε τον Πλούτωνα να τη στείλει πίσω. Ο θεός το υποσχέθηκε με τον όρο να μη στρέψει το κεφάλι του πίσω ο Ορφέας σ’ όλο το δρόμο μέχρι το σπίτι του. Αυτός δεν κρατήθηκε, αντίκρισε την Ευρυδίκη, η οποία χάθηκε για πάντα στον Άδη.

Οι Τούρκοι το 1361 βρήκαν ανέπαφο το ναό στο Πρωτοκκλήσι, ενώ οι Βούλγαροι το 1913 αφαίρεσαν ακόμη και τις κολόνες και τις μετάφεραν στη Βουλγαρία. Λίγο πριν την είσοδο στο Πρωτοκκλήσι σήμερα, δεξιά στο ύψωμα σε μια συστάδα δένδρων, διακρίνονται τα θεμέλια του ναού. Σύμφωνα με το θρύλο του γεφυριού του Πρωτοκκλησίου, όταν το έχτιζαν οι μάστορες χρησιμοποιούσαν υλικό από το ναό του Ορφέα και το γεφύρι δεν στέριωνε, παρά μόνο όταν επέστρεψαν τις πέτρες στο ναό.