Καρυοβούνι

Το Καρυοβούνι είναι ημιορεινό χωριό, σε υψόμετρο γύρω στα 500 μ., στο νοτιοανατολικό τμήμα του νομού Μεσσηνίας, 56 χλμ ΝΑ της Καλαμάτας και 10 χλμ ανατολικά της Στούπας.

Η Αράχοβα, όπως ήταν γνωστότερο το Κρυοβούνι πριν μετονομαστεί το 1930, είναι κτισμένη αμφιθεατρικά ανάμεσα σε δυο πλαγιές που χωρίζονται από χαράδρα και αποτελεί, μαζί με τον γειτονικό οικισμό της Δρυόπης (Πιάλα), δημοτικό διαμέρισμα του δήμου Δυτικής Μάνης. Ο ερειπωμένος πύργος του Γουδέλη, ο ναός του Προφήτη Ηλία και το παλιό ελαιοτριβείο, στέκουν μνημειώδεις μάρτυρες του παρελθόντος, ενώ τα αγέρωχα μνημεία της φύσης, τα δύο πλατάνια του χωριού, προσφέρουν, πλάι στην παραδοσιακή βρύση, απλόχερη δροσιά τους θερμούς θερινούς μήνες.

Το Υπουργείο Πολιτισμού έχει χαρακτηρίσει ως Ιστορικά Διατηρητέα Μνημεία στο Καρυοβούνι τον Ιερό Ναό Γενεσίου Θεοτόκου που χρονολογείται στα ύστερα μεταβυζαντινά χρόνια και τον Πύργο Γουδέλη που χρονολογείται στον 18ο αιώνα και αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα τοπικής αρχιτεκτονικής, σημαντικό για την εξέλιξη της αρχιτεκτονικής στο συγκεκριμένο χώρο.