Αρχαία Μνημεία Γαλαξιδίου
Τα αρχαία μνημεία του Γαλαξιδίου πιστοποιούν την μακραίωνη ιστορία της ναυτικής πολιτείας της Στερεάς. Στο σημερινό Γαλαξίδι τοποθετείται η αρχαία πόλη των Οζολών Λοκρών Χάλαιον, που άκμασε κατά τον 8ο πΧ αιώνα. Δύο χάλκινες επιγραφές του 5ου αιώνα που βρέθηκαν το 1848 και σήμερα εκτίθενται στο Βρετανικό Μουσείο βεβαιώνουν την σημασία της πόλης, οι κάτοικοι της οποίας ήταν κυρίως έμποροι και ναυτικοί.
Σε πολλά σημεία της σύγχρονης πόλης παρατηρούνται αρχαία μνημεία του Γαλαξιδίου: τμήματα του αρχαίου τείχους (υπολογίζεται του 4ου αι. πΧ.), όπως για παράδειγμα κοντά στην παραλία αλλά και στις παρυφές του υψώματος του Αγίου Νικολάου. Όταν κατασκευάστηκε η προκυμαία του Γαλαξιδίου, γύρω στο 1830, αρχαίοι ογκόλιθοι από το τείχος αποτέλεσαν την βάση και είναι ορατοί ως σήμερα. Στην άκρη του τείχους στην παραλία, ανακαλύφθηκε ο «Τάφος το Βασιλιά Λοκρού», ένα από τα πιο σημαντικά αρχαία μνημεία του Γαλαξιδίου, που θεωρείται ότι χρησιμοποιήθηκε σαν κατακόμβη τους πρωτοχριστιανικούς χρόνους.
Στα αρχαία μνημεία του Γαλαξιδίου, εντάσσονται και αυτά της ευρύτερης περιοχής, στον Καλαφάτη, στα Πεντεόρια και στο λόφο της Αγίας Τριάδας:
- Δύο χιλιόμετρα έξω από το Γαλαξίδι, στον Καλαφάτη, θα δείτε ερείπια τειχών αλλά και λαξευτούς τάφους της κλασσικής περιόδου.
- Στα Πεντεόρια ανακαλύφθηκαν τμήματα παλατιού, κυρίως ψηφιδωτά, που ονομάστηκαν «παλάτι του Βασιλιά».
- Στον λόφο της Αγίας Τριάδας, κοντά στην Μονή Σωτήρος, μπορείτε να δείτε το τουρκικό υδραγωγείο του Γαλαξιδίου, έργο του Ιζαήρ-Μπέη κατά τον 15ο αιώνα.
Το σύνολο των αρχαίων μνημείων στο Γαλαξίδι είναι επισκέψιμοι χώροι από τους πολίτες.
