Αρχαίο Φρούριο Λιλαίας

Τα ερείπια του αρχαίου φρουρίου της Λιλαίας εντοπίστηκαν στη θέση Παλαιόκαστρο, στους πρόποδες του Παρνασσού, πολύ κοντά στο σημερινό χωριό, που είναι γνωστό και με το όνομα Κάτω Αγόριανη.

Η αρχαία Λιλαία ήταν μια από τις ελληνικές πόλεις της Στερεάς Ελλάδας που άκμασε κατά την αρχαιότητα και αποτέλεσε μία από τις πόλεις – κράτη της Δωρικής Τετράπολης της Φωκίδας. Το αρχαίο φρούριο της Λιλαίας διασώζεται σήμερα σε ικανοποιητικό βαθμό και οι επισκέπτες μπορούν να δουν το τείχος και τους πύργους που το συγκροτούσαν.

Το αρχαίο φρούριο της Λιλαίας υποδεικνύει μια ισχυρή πόλη, που άκμασε κατά την αρχαϊκή και την κλασσική εποχή, ενώ καταστράφηκε ολοσχερώς από τον Μακεδόνα βασιλιά Φίλιππο τον Β’, τον πατέρα του Μεγαλέξανδρου, το 325 π. Χ.

Η αγορά της πόλης, το θέατρο, τα λουτρά, ο ναός του Απόλλωνα και ο ναός της Άρτεμης, που φιλοξενούσαν ο καθένας ένα όρθιο άγαλμα του αντίστοιχου θεού από πεντελικό μάρμαρο, περικλείονταν από τα τείχη του αρχαίου φρουρίου της Λιλαίας. Όπως φαίνεται ακόμα και σήμερα, αποτελούνταν από ψηλά τείχη με ορθογώνιους πύργους.

Αργότερα, κατά τα πρωτοβυζαντινά χρόνια, το υλικό του αρχαίου φρουρίου της Λιλαίας χρησιμοποιήθηκε για να χτιστούν χριστιανικοί ναοί στη γύρω περιοχή.