Η Νύχτα των Στοιχειών
Βγαλμένη από την λαϊκή παράδοση των θρύλων, η Νύχτα των Στοιχειών στην Άμφισσα είναι αυτή του τελευταίου Σαββάτου της Αποκριάς. «Στοιχειά» λένε τις ψυχές των νεκρών που τριγυρίζουν βασανισμένες τις νύχτες στους δρόμους της πόλης.
Το πιο φοβερό απ’ όλα τα στοιχειά της Άμφισσας, είναι το Στοιχειό της Χάρμαινας, της παλιάς συνοικίας των Ταμπάκηδων, των τεχνιτών του δέρματος, που βγαίνει κάθε χρόνο τη Νύχτα των Στοιχειών στους δρόμους της πόλης. Κάποτε ζούσε εκεί ο νεαρός Κωνσταντής, παλικάρι από τα λίγα στην καλοσύνη και την ντομπροσύνη. Βυρσοδέπτης κι αυτός, ήταν σφοδρά ερωτευμένος με την πανέμορφη Λενιώ. Πριν προλάβουν οι δυο νέοι να σφραγίσουν τον έρωτά τους, η Λενιώ πέθανε αιφνιδίως, χτυπημένη από κεραυνό, ενώ βρισκόταν στην βρύση της γειτονιάς! Ο Κωνσταντής απαρηγόρητος, μην έχοντας στιγμή ησυχία μακριά από την αγαπημένη του έδωσε τέλος στη ζωή του, πέφτοντας από το Κάστρο της Ωριάς, εκεί όπου συναντιόντουσαν με τη Λενιώ.
Κι όμως, ούτε τώρα η ταραγμένη του ψυχή μπόρεσε να ησυχάσει: αντίθετα, έγινε φοβερό και τρομερό στοιχειό, το αγριότερο της πόλης, που τρομοκρατούσε με την όψη του και τα ουρλιαχτά του μικρούς και μεγάλους και ζούσε στην βρύση της Χάρμαινας, εκεί που πέθανε η αγαπημένη του. Προστάτευε τους βυρσοδέπτες και την πηγή, που ήταν τόσο σημαντική για τη δουλειά τους, και γυρνούσε στους δρόμους σέρνοντας τις αιώνιες αλυσίδες του… Ο θρύλος λέει πως μόνο αφού πέρασαν τα τριπλάσια από τα χρόνια των δυο νέων μαζί, η ψυχή του ησύχασε και ο θρήνος σταμάτησε…
Την Νύχτα των Στοιχειών, το Σάββατο πριν την τελευταία Κυριακή τις Αποκριάς, οι Αμφισσιώτες και οι επισκέπτες της πόλης συγκεντρώνονται στην παλιά συνοικία των Ταμπάκηδων για να αναβιώσουν τον θρύλο του στοιχειού. Αφού περάσουν από το εργαστήρι του δήμου όπου θα μακιγιαριστούν κατάλληλα κι αφού μασκαρευτούν ώστε να μοιάζουν με το στοιχειό και τους συνοδούς του, νεράιδες, μάγισσες, αράπηδες, Ντεβέτσκες και Μποτσνάκηδες, ξεκινούν όλοι μαζί από τα σκαλιά του Άη Νικόλα.
Νταούλια, κουδούνες και παλιοί τενεκέδες συνοδεύουν το πολύχρωμο κομβόι που με τραγούδια και χορούς περνάει τους δρόμους της πόλης και καταλήγει στην πλατεία, γιατί εδώ, σύμφωνα με τον θρύλο, το Στοιχειό της Χάρμαινας συναντιόταν με τα άλλα στοιχειά της Άμφισσας, της Τεχόλης και του Γκιριζιού, πάλευαν και πάντα τα νικούσε. Άφθονο τσίπουρο και κρασί, πατσάς που μαγειρεύεται σε υπαίθρια καζάνια κατά μήκος της διαδρομής, χωριάτικο ψωμί και βέβαια ντόπιες ελιές μοιράζονται στους συμμετέχοντες και η Νύχτα των Στοιχειών δεν σταματά μέχρι το πρωί!
