Τριταία

Πρόκειται για τη γνωστή σε όλους μας Κολοπετινίτσα, όνομα που διατηρούσε η Τριταία μέχρι το 1927. Τότε, αρχικά μετονομάστηκε σε Μονοδένδρι μέχρι το 1928, οπότε και πήρε το σημερινό της όνομα.

Η Τριταία βρίσκεται στο κέντρο του νοητού κύκλου που δημιουργούν τα χωριά Πεντεόρια, Βουνιχόρα, Αγία Ευθυμία, Σερνικάκι και η κωμόπολη της Ιτέας, από την οποία απέχει μόλις 9 χλμ.

Ένα μικρό, πανέμορφο χωριό της Φωκίδας, η Τριταία είναι χτισμένη στο μέσο περίπου της διαδρομής ανάμεσα σε Ιτέα και Γαλαξίδι.

Μαζί με την Κίρρα, η Τριταία αποτελούν από τις παλαιότερα κατοικημένες περιοχές στον Ελλαδικό χώρο καθώς αρκετοί αρχαιολόγοι τοποθετούν στη θέση της την αρχαία κωμόπολη Ύπνια βασιζόμενοι σε λίθινη επιγραφή η οποία αναφέρεται σε συνθήκη μεταξύ Ύπνιας (Τριταία) και Μυωνίας (Αγία Ευθυμία). Στην Ύπνια αναφέρονται εξάλλου τόσο ο ιστορικός Θουκυδίδης όσο και ο περιηγητής Παυσανίας.

Η Τριταία φέρεται να περιλαμβάνεται, επίσης, στα χωριά που καταστράφηκαν από το μεγάλο σεισμό του 1854.