Ορθόδοξο Νεκροταφείο
Το Ορθόδοξο Νεκροταφείο στην Ερμούπολη της Σύρου εγκαινιάστηκε το 1834. Το παλαιότερο τμήμα του βρίσκεται στα νότια του περιβόλου του ναού του Αγίου Γεωργίου και περιλαμβάνει δύο κατηγορίες τάφων, τους απλούς και τους μνημειακούς.
Οι πρώτοι, με τις μαρμάρινες ταφόπλακες σε παράλληλη διάταξη, είναι οι τάφοι των πρώτων οικιστών, αλλά με την επαναχρησιμοποίησή τους οι παλαιότερες επιγραφές έχουν αντικατασταθεί ή συνυπάρχουν με νεότερες.
Η νέα θεματική διακόσμηση επικράτησε μετά το 1870 στα ταφικά μνημεία του Ορθόδοξου Νεκροταφείου. Αυτά χρονολογούνται από το 1860 περίπου και βρίσκονται σε ιδιαίτερο χώρο στα νότια του προηγούμενου τμήματος. Η διακόσμηση τους είναι γενικά απλή. Σε λίγες περιπτώσεις τα ανάγλυφα κοσμήματα παρουσιάζουν σύνεργα ή σύμβολα της τέχνης του θανόντος (άγκυρες, καράβια). Όλα τα μνημεία στο Ορθόδοξο Νεκροταφείο έχουν τη δική τους φυσιογνωμία και ομορφιά.
Τα ταφικά μνημεία στο Ορθόδοξο Νεκροταφείο, αποτελούν ένα θαυμαστό και σπάνιο σύνολο γλυπτικών και αρχιτεκτονικών έργων, που ακολουθούν τις αρχές του κλασικισμού. Οι επικρατέστεροι τύποι είναι οι ναΐσκοι, οι σαρκοφάγοι και οι επιτύμβιες στήλες, κατά τα αρχαιοελληνικά και ρωμαϊκά πρότυπα, ενώ ο θάνατος παριστάνεται συνήθως με τις ευχάριστες μορφές των αγγέλων.
Τα σημαντικότερα μνημεία στο Ορθόδοξο Νεκροταφείο είναι:
- Σαρκοφάγος του 1858 στον τάφο Βλαδίμηρου Ιω. Αντωνιάδη, παιδιού τριών ετών από την Αίγυπτο, όπου επιγράμματα και παραστάσεις εξιστορούν τα σχετικά.
- Τάφος-ναΐσκος του Αναστάσιου Αποστολίδη, του 1869, με άγαλμα αγγέλου, του Τήνιου γλύπτη Κ. Μαρμαρινού.
- Τάφος του Υδραίου αγωνιστή και πλοιάρχου Ανδρέα Κοσμά με επιτύμβια στήλη και διάκοσμο, όπου κυριαρχεί ένας γονατιστός άγγελος.
- Τάφος-ναΐσκος του Ιωάννη Στ. Πρώιου του 1857
- Μαυσωλείο Αικατερίνης Σκ. Μαυροκορδάτου, με σχέδια Δημ. Ελευθεριάδη, 1902.
- Στον τάφο-ναΐσκο του Ελπιδοφόρου Λαδοπούλου δεσπόζει ένας άγγελος με κλειστές φτερούγες, έργο του Γ. Βιτάλη, 1894.
- Σαρκοφάγος στον τάφο Δημ. Βαφιαδάκη
- Τάφος-ναΐσκος Εμμ. Κ. Τσιροπινά με σιδερένια, περίτεχνη πόρτα.
- Τάφος του Χιώτη μεγαλεμπόρου Π.Α. Αυγερινού, σαρκοφάγος με φτερωτό άγγελο.
- Τάφος-οβελίσκος Εμμ. Ζ. Ψύχα του 1888 με ανάγλυφη φλόγα στην κορυφή.
